در کار خبری رقابت زیاد است. بسیاری از خبرنگاران وقتی خود را موفق می دانند که زودتر از دیگران به خبری دست یابند. اما مسابقه برای پیش افتادن در رسیدن به خبر می تواند خطرناک باشد، خطری که ممکن است معیشت و یا حتی جان دیگران را تهدید کند.
منبع شما در اداره پلیس در مورد فساد در آن اداره به شما خبر می دهد. شما به
او قول می دهید که هویتش را فاش نکنید اما فراموش می کنید و در گزارشتان از او نام
می برید. روز بعد او از اداره پلیس اخراج می شود.
برای آزمایش ضبط صوت دیجیتال جدیدی که در اختیارتان است، صدای یکی از
دوستانتان را ضبط می کنید که در یک تالار کنسرت کار می کند. او برای شما شایعات
دست اول و شگفت انگیزی را در باره زندگی خصوصی یک ستاره مشهور که قرار است در همین
تالار به اجرای برنامه بپردازد بازگو می کند. بعدا تصمیم می گیرید که بدون اطلاع
دوستتان این مکالمه را منتشر کنید. دوست شما به شدت خشمگین می شود، خانم خواننده
هم همین طور؛ تا جایی که در کنسرتی که برای همان شب برنامه ریزی شده و قرار بود به
طور زنده در رادیوی شما پخش شود، حاضر نمی شود.
یک پناهنده سیاسی موافقت می کند به شرطی که محل زندگی او را فاش نکنید، به شما
مصاحبه بدهد. اما شما در گزارشتان تصویرهایی از محل زندگی او را پخش می کنید. دو
روز بعد جسد بی جان او با دو گلوله در مغزش پیدا می شود.
در جریان عجله و شتابی که برای پخش و انتشار خبر هست، تصمیم هایی گرفته می شوند که می توانند تاثیری دیرپا بر سازمان خبری، مخاطبان آن و شرکت کنندگان در برنامه هایش داشته باشند.
در این درس با بعضی از مشکلاتی که ممکن است برای شما پیش
بیاید آشنا می شوید.
”درست است که برخی افراد از همان ابتدا به طور کامل به من اطمینان نمی کنند، اما این فرصت را به من می دهند تا ثابت کنم که دیدگاهشان را درک می کنم و پیامی را که می خواهند منتقل کنند، تحریف نخواهم کرد. من در کارهایم این اصل را رعایت می کنم که اگر بخواهم از کسی سوال سخت و دشواری بپرسم، پیشاپیش به او هشدار بدهم. من پیش از این، شیوه فریب و گمراه کردن را امتحان کرده بودم و با نتایج تلخی که برایم به بار آورد، دریافتم که این شیوه ها جواب نمی دهد.“
اندی ویوین، خبرنگار رادیو بی بی سی
بخش بزرگی از قواعد بی بی سی به ارتباط صادقانه و منصفانه با کسانی می پردازد که خبر و اطلاعات را در اختیارتان می گذارند یا در برنامه های خبری شرکت می کنند و نظرات و اطلاعات خود را ارائه می کنند:
" اساس برنامه های بی بی سی انصاف، صراحت وشفافیت است. رعایت این اصل در مورد همه کسانی که به نحوی با برنامه های بی بی سی در ارتباط هستند اهمیت دارد و توجه ما را به منافع برنامه، منافع کسانی که در آن ظاهر می شوند و منافع مخاطبان آن نشان می دهد. تمام این منافع، مهم هستند اما هیچ کدام خود به خود مهم تر از دیگری نیست."
اگر ما نسبت به شرکت کنندگان در برنامه منصف نباشیم، آنها
در آینده دیگر به ما کمک نخواهند کرد. نداشتن انصاف و صراحت همچنین می تواند به
اعتبار ما لطمه بزند و در موارد خاص به شکایت علیه ما منجر شود.
به جز در شرایط غیرعادی، خبرنگاران باید با شرکت کنندگان در برنامه صادق و صریح باشند، حتی اگر این شرکت کنندگان حالت تخاصمی داشته باشند. قواعد بی بی سی تاکید می کند که:
"از همان ابتدای کار، برنامه سازان باید تا سرحد امکان در باره ماهیت و منظور برنامه، واضح و صریح باشند. شرکت کنندگان در برنامه ممکن است با قواعد پخش آشنا نباشند. شیوه ها و فرض هایی که برای افراد حرفه ای بدیهی است، احتمالا برای غیرحرفه ای ها معنای متفاوتی دارد."
به عنوان نمونه برای خبرنگار واضح است که مصاحبه ضبط شده، قبل از پخش، ویرایش و احتمالا کوتاه خواهد شد. اما ممکن است یک فرد غیر حرفه ای این موضوع را نداند و وقتی مصاحبه اش را می شنود ممکن است احساس کند که او را فریب داده اند چون از قبل به او نگفته اند که صحبت هایش کوتاه خواهد شد. ما وقتی از کسانی می خواهیم در تهیه برنامه خبری شرکت و همکاری کنند، معمولا باید به آنها بگوییم:
• ماجرا در باره چیست؛
• از آنها انتظار چه کمکی داریم؛
• آنها به صورت زنده در برنامه شرکت دارند یا به صورت از پیش ضبط شده؛
• صحبت هایشان کوتاه خواهد شد یا خیر؛
• اگر در بحث یا میزگرد شرکت می کنند، باید از قبل بدانند که دیگر شرکت کنندگان
برنامه چه کسانی هستند.
در شرایط استثنایی، مانند شرایطی که در آن فعالیت های غیر قانونی و ضد اجتماعی افشا می شود، شاید موجه باشد که منظور واقعی برنامه مخفی بماند. اما تا جایی که امکان دارد باید از هر گونه فریب دادن پرهیز شود و سردبیران ارشد از قبل در جریان کار قرار داده شوند.
اگر روزنامه نگاران در ازای دریافت خبر قولی بدهند، باید بر سر حرف خود بایستند. به عنوان مثال، ادارات دولتی و سازمان های بزرگ، رونوشت گزارش های طولانی و پیچیده را به خبرنگاران می دهند تا قبل از پخش آنها را مطالعه کنند، به این شرط که خبر و گزارشی تا پیش از روز و ساعت از قبل توافق شده، منتشر و پخش نشود. این اطلاعات که پخش آنها به طور موقت "ممنوع" شده است، به خبرنگار فرصت می دهد تا پیش از نوشتن خبر یا گزارش، اطلاعات را مطالعه و به دقت بررسی کند. این کار به نفع همه تمام می شود.
بعضی ها ممکن است وسوسه شوند که این ممنوعیت پخش را زیر پا
بگذارند و قبل از مهلت مقرر خبر خود را منتشر کنند. اما اگر این عمل بدون عذر موجه
صورت گیرد خطرناک است. شما توافق خود را زیر پا می گذارید و روابط خود را با آن
نهاد به خطر می اندازید. ممکن است در آینده دیگر از پیش به شما اطلاعاتی داده
نشود. از آن گذشته شما به طور قطع همکاران روزنامه نگار خود را که تصمیم گرفته اند
به قرار خود احترام بگذارند و "ممنوعیت پخش" را رعایت کنند، خشمگین
خواهید کرد.
در سراسر جهان، مردم به درجات مختلف می خواهند که حریم خصوصی آنها حفظ شود. به طور کلی مردم انتظار ندارند آنچه که در زندگی خصوصی خود انجام می دهند به رسانه ها کشیده شود.
بی بی سی تنها در صورتی زندگی خصوصی افراد را به انظار عمومی می کشد که در جهت منافع عمومی باشد، مثلا وقتی که در زندگی خصوصی آنها اقدامات مجرمانه یا ضد اجتماعی انجام شده باشد.
بی بی سی می گوید:
"رفتار، مکاتبات و گفت وگوهای خصوصی افراد نباید به انظار عمومی کشیده شود، مگر اینکه کاملا روشن باشد که به نفع همگان است که از آن آگاه شوند. ما به حریم خصوصی همه احترام می گذاریم و رفتاری منصفانه با آنها خواهیم داشت. اما در باره مسائلی که دانستن آن در جهت منافع عمومی است تحقیق و آن را افشا می کنیم."
اما بسیار مشکل است که تعیین کنیم "در جهت منافع
عمومی" به چه اطلاق می شود. می توان گفت که موارد زیر نمونه های مناسبی
هستند:
• یک قاضی با سردسته یک باند تبهکار ملاقاتی محرمانه دارد؛
• یک معلم موسیقی که درمنزل خود درس می دهد، به شاگردان نابالغش مشروبات الکلی و
مواد مخدر تعارف می کند؛
• یک سیاستمدار که به سبب تبلیغ در باره معیارهای اخلاقی خود و انتقاد از کسانی که
این معیارها را ندارند به نمایندگی مجلس انتخاب شده است، با وجود متاهل بودن، با
زن دیگری روابط نامشروع دارد.
خبرنگاران اغلب با کسانی سر و کار دارند که دچار ضربه روحی شده اند، درگیر بحرانند یا با مصیبت روبه رو هستند. در برخورد با این اشخاص باید حساسیت زیادی به کار گرفته شود.
قواعد اخلاقی انجمن روزنامه نگاران حرفه ای آمریکا تاکید دارد که:
"روزنامه نگاران باید در هر شرایطی به حقوق، شأن و آبرو، زندگی خصوصی و آسایش اشخاصی که در جریان گردآوری خبر با آنها روبه رو می شوند، احترام بگذارند."
به سادگی و با کمی بی توجهی، ممکن است حد و مرز آنچه قابل قبول است، زیر پا گذاشته شود. مدیران، سردبیران، سیاستمداران، بینندگان، شنوندگان و خوانندگان بلافاصله خبرنگار را مورد انتقاد قرار می دهند. داستانی که در زیر می خوانید، مربوط به یک خبرنگار تلویزیون است که به دلیل بی توجهی مورد انتقاد شدید قرار گرفت:
این خبرنگار مامور تهیه گزارش در باره سقوط هواپیمایی شد که ساعتی قبل اتفاق افتاده بود. او موفق شد همسر خلبان را که از کشته شدن شوهرش بی خبر بود، پیدا کند. وقتی خبرنگار وارد منزل خلبان شد فیلمبردار همراهش دوربین فیلمبرداری را روشن کرد و از گفت و گوی خبرنگار با پسر چهار ساله خلبان که می گفت انتظار چه هدیه ای را از پدرش دارد فیلم تهیه کرد. در پایان، خبرنگار رو به همسر خبرنگار کرد و به او اطلاع داد که هواپیما سقوط کرده است. فیلمبردار نورافکن ها را روشن کرد تا واکنش خانم وحشتزده و محنت زده بهتر ضبط شود.
تنها بعد از پخش گزارش بود که تهیه کنندگان برنامه متوجه
شدند خبرنگارشان چه کرده است. بلافاصله سیل انتقادها از سوی مردم و سایر رسانه ها
به سوی آنها سرازیر شد. تهیه کنندگان گفتند که خبرنگارشان بی تجربه بوده و هیجان
او را دست پاچه کرده است. به گفته تهیه کنندگان، کاری که این خبرنگار کرد، بیشتر
حماقت بوده تا تلاشی عامدانه برای فریب دادن.
اما صرف نظر از اینکه انگیزه های این خبرنگار برای این کار
چه بود، او مجبور شد با شرمساری حرفه روزنامه نگاری را ترک کند.
هرگاه روزنامه نگاری یک فرد یا سازمان را متهم به خلاف یا بیکفایتی می کند، طرفی که مورد اتهام واقع شده، باید این حق را داشته باشد که به این اتهام ها پاسخ دهد.
عدالت، انصاف و بی طرفی در این است که اجازه دهیم افراد
نقطه نظر خود را منعکس کنند و به انتقادهای مطرح شده پاسخ دهند. دادن حق پاسخگویی
به افراد، تعادل، بی طرفی و انصاف را در حد مناسبی تامین می کند.
اگر شما بدانید که انعکاس نظر یک نفر برای برنامه شما مهم است اما او حاضر به گفت وگو نیست، چه باید بکنید؟
پاسخ معمول به این سوال این است که امتناع او را بپذیرید و در گزارشتان ذکر کنید که او حاضر به مصاحبه نشده است. بیننده یا شنونده شما متوجه خواهد شد که شما سعی خود را کرده اید که نظر او را هم منعکس کنید.
برای متوازن و متعادل کردن برنامه، می توانید خود، نظر آن شخص را به صورت خلاصه شرح دهید، البته اگر از نظر وی به طور کامل و دقیق آگاه هستید. با وجود این لازم است آن شخص بداند که به رغم خودداری او از گفت و گو با شما، گزارش یا برنامه شما پخش خواهد شد.
در مواردی نادر مانند اعمال مجرمانه یا ضد اجتماعی، می توان خواستار پاسخگویی افراد شد، اگرچه آنها گفته باشند که نمی خواهند صحبت کنند. فقط در چنین مواردی است که شما می توانید با ضبط صوت یا دوربین فیلمبرداری روشن به آنها نزدیک شوید و سوال های خود را مطرح کنید.
البته این عمل شما می تواند رفتاری مداخله جویانه،
متجاوزانه و ارعاب آمیز تعبیر شود. از این رو حتما باید بتوانید آن را توجیه کنید
و در عین حال واکنش آن فرد یا افراد را هم در نظر بگیرید که در بعضی موارد می
تواند خشن باشد. در چنین شرایطی حتما قبل از تهیه گزارش با دبیر خود مشورت کنید.
دونال و تاگ مک اینتایر گزارش های جست وجوگرانه خود درباره
خانه های سالمندان و آسایشگاه های معلولان ذهنی را به صورت مخفیانه تهیه کردند. در
این گزارش ها آنها دوربین ها و میکروفن هایی را نشان می دهند که زیر لباس خود
جاسازی کرده بودند. در جریان تهیه این گزارش ها، نزدیک بود هویت واقعی هر دو برادر
فاش شود. یک بار زنی به تاگ گفته بود: "یه چیزی در باره تو عجیبه؛ من احساس
می کنم که انگار قراره سر از یه مستند بی بی سی در بیارم."
در گذشته دستگاه های ضبط مخفی صدا و تصویر را فقط در فیلم های جاسوسی می شد دید. اما امروزه دوربین های فیلمبرداری و میکروفن های جدید، این کار را ساده کرده اند. ضبط مخفیانه می تواند شواهد مستند را در اختیار خبرنگار و مخاطبان بگذارد. اما این کار در عین حال چند سوال اخلاقی هم ایجاد می کند.
مهم تر از همه این است که به افراد حق انتخاب داده نمی شود. آنها ممکن است رفتاری داشته باشند یا حرفی بزنند که اگر می دانستند صدا یا تصویرشان ضبط می شود، آن حرف را نمی زدند یا رفتار خود را تغییر می دادند.از این رو، بی بی سی اجازه ضبط مخفیانه را تنها در شرایط خاصی صادر می کند:
• افشای جرایم جدی و کارهای ضد اجتماعی که از پیش شواهد و
مدارک کافی در مورد آن وجود دارد؛
• جمع آوری اطلاعات در
شرایطی که این کار به صورت علنی ممکن نیست، از جمله در کشورهایی که قانون اجازه
برنامه سازی آزاد و مسئولانه را نمی دهد؛
• به عنوان روشی برای
تحقیقات اجتماعی در جایی که روش های دیگر کارگر نیست.
بی بی سی از خبرنگاران و سردبیران خود می خواهد که قبل از ضبط مخفی، به سوالات زیر پاسخ دهند:
• آیا راه دیگری برای جمع آوری اطلاعات به جز ضبط مخفی وجود
دارد؟
• آیا این ضبط در یک ملک
خصوصی صورت می گیرد؟ در این صورت باید توجیه قانع کننده تری داشته باشید؛
• اگر به غیر از فردی که به
دنبالش هستید شخص دیگری هم در فیلم ظاهر شود یا صدایش ضبط شود، چگونه او را پنهان
نگاه می دارید؟
• آیا اطلاعات جمع آوری شده
به اندازه کافی نشان دهنده یک رفتار مجرمانه یا ضد اجتماعی است و آیا منتشر کردن
آن واقعا در جهت منافع عمومی است؟
• آیا جانب انصاف را در مورد
کسانی که با انتشار این اطلاعات مورد انتقاد قرار می گیرند، رعایت کرده اید؟
• آیا به آنها حق پاسخگویی
داده اید؟
تهیه گزارش های مخفی هم حتما باید با مشورت با دبیران و مشاوران حقوقی نشریه انجام شود. از مشاوران حقوقی خود بپرسید در صورتی که وارد حریم خصوصی افراد شوید و صدا یا تصویر کسی را ضبط کنید دادگاه چه عکس العملی نشان خواهد داد و چه توجیهی میتواند محکمه پسند باشد.
به طور کلی، مخاطبان انتظار دارند نام و شغل افرادی که در رادیو و تلویزیون با آنها مصاحبه می شود، مشخص باشد. این امر به بیننده یا شنونده کمک می کند خود قضاوت کند که نظر فرد مصاحبه شونده معتبر است یا نه.
در برخی مسائل حساس، مصاحبه شونده ممکن است بخواهد هویتش
مخفی بماند. بعضی از دلائل قبول این تقاضا به این شرح است:
• زمانی که ایمنی مصاحبه
شونده به خطر بیافتد؛ مثلا وقتی که مصاحبه شونده تحت آزار و اذیت است؛
• زمانی که مصاحبه باعث تحقیر
و خجالت زدگی مصاحبه شونده شود؛ مثلا کسانی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته اند
اغلب از این گروه هستند؛
• زمانی که مصاحبه شونده به
دلایل قانونی نباید هویتش آشکار شود، مانند : کسی که دادگاه به او دستور داده
هویتش را آشکار نکند، نه کسی که سعی دارد از قانون بگریزد.
هرگونه مذاکره ای با مصاحبه شونده و سردبیران ارشد در باره ناشناس ماندن باید قبل
از تهیه خبر یا برنامه صورت گیرد. ناشناس ماندن درجات مختلف دارد و بسیار مهم است
که درجه آن قبل از مصاحبه روشن شود:
• مصاحبه شونده نمی خواهد نامش ذکر شود، اما اعتراضی ندارد
که صورتش نشان داده شود یا صدایش پخش شود؛
• مصاحبه شونده می خواهد
احتیاط کند ولی می داند که بستگان یا اطرافیان نزدیکش ممکن است او را شناسایی
کنند؛
• مصاحبه شونده مایل است
ناشناس بماند اما می داند که در آینده ممکن است در اثر اقدام پلیس یا دادگاه هویتش
فاش شود؛
• ناشناس ماندن کامل بدون
احتمال فاش شدن هویت در آینده.
به یاد داشته باشید تقریبا غیر ممکن است بتوان گزینه آخر را به کسی قول داد، چون ممکن است دادگاه به شما دستور بدهد که هویت مصاحبه شونده را فاش کنید و گرنه زندانی خواهید شد.
کافی نیست که با مصاحبه شونده توافق کنید که نام و هویت او
را مخفی نگه می دارید. باید پیشاپیش روشن کنید که تا کجا می توانید به این قرار
پایبند بمانید.
همان گونه که مت ولز، روزنامه نگار بریتانیایی می گوید: "در این زمینه هیچ قاعده محکم و صریحی
وجود ندارد. هیچ تعریف حرفه ای مشخصی از 'اطلاعات خصوصی' و 'نقل قول های غیرقابل
استناد' ارائه نشده است."
اگر به کسی قول ناشناس ماندن داده می شود، باید به این قول
عمل کرد. این کار در تلویزیون مشکل تر است چون هم تصویر و هم صدای فرد پخش می شود.
صدا:
• اندکی کم یا زیاد کردن سرعت ضبط، باعث زیر یا بم شدن صدا و پنهان ماندن آن می
شود اما به مقدار کم؛
• با برنامه های کامپیوتری تدوین دیجیتال می توان صدا را با شیوه های مختلفی تغییر
داد؛
• مطمئن ترین و شاید ساده ترین شیوه، جایگزین کردن صدای مصاحبه شونده با صدای فرد
دیگری است که گفته های او را مجددا ادا کند.
تصویر:
• نشان دادن نیمرخ تاریک شده با اینکه بسیار معمول است زیاد کارگر نیست. بیننده می
تواند با زیاد کردن نور و کم کردن "کنتراست" اثر کار شما را از بین
ببرد؛
• "شطرنجی یا پیکسلی" کردن تصویر با استفاده از امکانات دیجیتال، تمام
یا قسمتی از تصویر را به صورت مجموعه ای از مربع های رنگی در می آورد. اما بعضی از
بینندگان می گویند که با چپ کردن چشم هایشان می توانند تصویر اصلی را ببینند (سعی
کنید!)، در واقع با استفاده از ابزار الکترونیکی هم می توان تصویر را به صورت اصلی
درآورد؛
• تار کردن قسمتی از تصویر در زمان تدوین موثر است؛
• یک شیوه ساده و معمولا موثر، تار کردن طبیعی تصویر است مثل فیلم گرفتن از سایه
فرد، از تصویر او در آب روان رودخانه و یا از پشت لیوان پر از آب؛
• ایمن ترین شیوه این است که از صورت و قسمت هایی از بدن آن فرد که می تواند منجر
به شناسایی او شود تصویربرداری نشود؛ مثلا مدل غیرمعمولی مو یا لباس که به سادگی
قابل شناسایی است.
در صورتی که حتما باید تضمین کنید که هویت مصاحبه شونده در آینده فاش نخواهد شد، تمام نوارهای مادر و یادداشت ها باید از بین بروند. در هر صورت چنین نوار تدوین نشده ای نباید در بایگانی باشد چون ممکن است زمانی به اشتباه مورد استفاده قرار گیرد.
معمول است که علت پنهان نگاه داشتن هویت مصاحبه شونده به
مخاطبان توضیح داده شود:
"رشید با پرداخت ده هزار دلار در حالی که زیر اطاق کامیون جاسازی شده بود به
اروپا آورده شد. قاچاقچیان گفته اند که هرکسی را که بگوید چگونه به اروپا رسیده،
خواهند کشت. به این دلیل، ما موافقت کردیم که صورت او را نشان ندهیم. نام واقعی او
هم رشید نیست."
در کار خبری رقابت زیاد است. بسیاری از خبرنگاران وقتی احساس رضایت می کنند که زودتر از دیگران به خبری پی ببرند. اما مسابقه برای پیشقدم بودن در رسیدن به خبر می تواند خطرناک باشد، خطری که ممکن است معیشت و یا حتی جان افراد را تهدید کند.
اگر نسبت به شرکت کنندگان در برنامه منصف نباشیم، آنها در آینده به ما کمک نخواهند کرد. نداشتن انصاف و صراحت همچنین می تواند به اعتبار ما لطمه بزند و در موارد خاص به شکایت علیه ما منجر شود.
صداقت:
به جز در شرایط غیرعادی، خبرنگاران باید با شرکت کنندگان در برنامه صادق و صریح
باشند، حتی اگر این شرکت کنندگان حالت تخاصمی داشته باشند. ما وقتی از کسی می
خواهیم در تهیه برنامه خبری شرکت و همکاری کند، معمولا باید به او بگوییم:
• ماجرا درباره چیست؛
• از آنها انتظار چه کمکی داریم؛
• آنها به صورت زنده در برنامه شرکت دارند یا به صورت از پیش ضبط شده؛
• صحبت هایشان کوتاه خواهد شد یا نه؛
• اگر در بحث شرکت می کنند، باید از قبل بدانند که شرکت کنندگان دیگر برنامه چه
کسانی هستند.
حریم زندگی خصوصی:
مردم اروپای غربی و آمریکای شمالی نمی خواهند زندگی خصوصی آنها به رسانه ها کشیده
شود. گاهی پخش بخش هایی از زندگی خصوصی افراد واقعا در جهت منافع عمومی است، مثلا
وقتی که شامل اقدامات مجرمانه یا ضد اجتماعی باشند.
بی ملاحظگی در لحظات غم و رنج:
در برخورد با کسانی که دچار ضربه روحی شده اند، درگیر بحرانند یا با مصیبت روبه رو
شده اند، باید حساسیت زیادی به کار گرفته شود.
حق پاسخگویی:
هرگاه روزنامه نگاری یک فرد یا سازمان را متهم به خلاف یا بی کفایتی می کند، طرفی
که مورد اتهام است باید این حق را داشته باشد که به این اتهام ها پاسخ دهد.
حق امتناع:
اگر شما بدانید که نظر یک نفر برای برنامه شما مهم است اما او حاضر به گفت وگو
نیست، معمول ترین کار این است که امتناع او را بپذیرید و در گزارشتان ذکر کنید که
او حاضر به مصاحبه نشده است. بیننده، شنونده یا خواننده شما متوجه خواهد شد که شما
سعی خود را کرده اید که نظر او را هم منعکس کنید. برای متعادل و متوازن کردن
برنامه می توانید نظر آن شخص را خودتان به صورت خلاصه شرح دهید، البته اگر به صورت
کامل و دقیق از نظرات وی آگاه هستید. با وجود این، لازم است که آن شخص بداند به
رغم خودداری از گفت وگو با شما، گزارش یا برنامه شما پخش و منتشر خواهد شد.
در مواردی نادر مانند اقدامات مجرمانه یا ضد اجتماعی، می توان خواستار پاسخگویی افراد شد ، اگرچه آنها از پیش گفته باشند که نمی خواهند صحبت کنند. فقط در چنین مواردی است که شما می توانید با ضبط صوت یا دوربین فیلمبرداری روشن به آنها نزدیک شوید و سوال های خود را مطرح کنید.
ضبط مخفیانه:
ضبط مخفیانه می تواند شواهد مستند را در اختیار خبرنگار و مخاطبان بگذارد. اما این
کار در عین حال چند سوال اخلاقی را هم ایجاد می کند. از این رو، بی بی سی اجازه
ضبط مخفیانه را تنها در شرایط خاصی صادر می کند:
• افشای جرایم جدی و کارهای ضد اجتماعی که از پیش شواهد و
مدارک کافی در مورد آن وجود دارد؛
• جمع آوری اطلاعات در شرایطی که این کار به صورت علنی ممکن نیست، از جمله در
کشورهایی که قانون اجازه برنامه سازی آزاد و مسئولانه را نمی دهد؛
• به عنوان روشی برای تحقیقات اجتماعی در جایی که روش های دیگر کارگر نیست.
بی بی سی از خبرنگاران و سردبیران خود می خواهد که قبل از ضبط مخفی، به سوالات زیر پاسخ دهند:
• آیا راه دیگری برای جمع آوری اطلاعات به جز ضبط مخفی وجود
دارد؟
• آیا این ضبط در یک ملک خصوصی صورت می گیرد؟ در این صورت باید توجیه قانع کننده
تری داشته باشید؛
• اگر به غیر از فردی که به دنبالش هستید شخص دیگری هم در فیلم ظاهر شود یا صدایش
ضبط شود، چگونه او را پنهان نگاه می دارید؟
• آیا اطلاعات جمع آوری شده به اندازه کافی نشان دهنده یک رفتار مجرمانه یا ضد
اجتماعی است و آیا منتشر کردن آن واقعا در جهت منافع عمومی است؟
• آیا جانب انصاف را در مورد کسانی که با انتشار این اطلاعات مورد انتقاد قرار می
گیرند، رعایت کرده اید؟
• آیا به آنها حق پاسخگویی داده اید؟
ناشناس ماندن:
در برخی مسائل حساس، مصاحبه شونده ممکن است بخواهد که هویتش مخفی بماند. ناشناس
ماندن درجات مختلف دارد و بسیار مهم است که میزان آن قبل از مصاحبه روشن شود. اگر
به کسی قول ناشناس ماندن داده می شود، باید به این قول عمل کرد.
صدا:
• اندکی کم یا زیاد کردن سرعت ضبط، باعث زیر یا بم شدن صدا و پنهان ماندن آن می
شود اما به مقدار کم؛
• با برنامه های کامپیوتری تدوین دیجیتال صدا می توان صدا را با چندین شیوه تغییر
داد؛
• مطمئن ترین و شاید ساده ترین شیوه جایگزین کردن صدای مصاحبه شونده با صدای فرد
دیگری است که گفته های او را مجددا ادا کند.
تصویر:
• نشان دادن نیمرخ تاریک شده با اینکه بسیار معمول است زیاد کارگر نیست. بیننده می
تواند با زیاد کردن نور و کم کردن "کنتراست" اثر کار شما را از بین
ببرد؛
• "شطرنجی یا پیکسلی" کردن تصویر با استفاده از امکانات دیجیتال، تمام
یا قسمتی از تصویر را به صورت مجموعه ای از مربع های رنگی در می آورد. اما بعضی از
بینندگان می گویند که با چپ کردن چشم هایشان می توانند تصویر اصلی را ببینند (سعی
کنید!)، در واقع با استفاده از ابزار الکترونیکی هم می توان تصویر را به صورت اصلی
درآورد؛
• تار کردن قسمتی از تصویر در زمان تدوین موثر است؛
• یک شیوه ساده و معمولا موثر، تار کردن طبیعی تصویر است مثل فیلم گرفتن از سایه
فرد، از تصویر او در آب روان رودخانه و یا از پشت لیوان پر از آب؛
• ایمن ترین شیوه این است که از صورت و قسمت هایی از بدن آن فرد که می تواند منجر
به شناسایی او شود تصویربرداری نشود؛ مثلا مدل غیرمعمولی مو یا لباس که به سادگی
قابل شناسایی است.
اگر حتما لازم است تضمین شود که هویت مصاحبه شونده در آینده فاش نشود، تمام نوارهای مادر و یادداشت ها باید از بین بروند. در هر صورت چنین نوار تدوین نشده ای نباید در بایگانی باشد چون ممکن است زمانی به اشتباه مورد استفاده قرار گیرد. معمول است که علت پنهان نگاه داشتن هویت مصاحبه شونده برای مخاطبان توضیح داده شود.
گرد آورنده : غلام عباس علیار
Here are answers to some of the most frequently-asked questions that I receive about online journalism. If you'd like to ask questions, or suggest answers, please don't hesitate to email me: millison at online-journalist.com.
You can also read about my views on online journalism in The Journalist of Tomorrow, an article I wrote for IntellectualCapital.com, now archived at SpeakOut.com.
Q. What is online journalism?
The simple answer is, of course, journalism as it is practiced online.
Journalism is any non-fiction or documentary narrative that reports or analyzes facts and events firmly rooted in time (either topical or historical) which are selected and arranged by reporters, writers, and editors to tell a story from a particular point of view. Journalism has traditionally been published in print, presented on film, and broadcast on television and radio. "Online" includes many venues. Most prominent is the World Wide Web, plus commercial online information services like America Online. Simple Internet email also plays a big role. Also important are CD-ROMs (often included with a book) linked to a web site or other online venue, plus intranets and private dial-up bulletin board systems.
Q. What are the distinguishing characteristics of online journalism as compared to traditional journalism?
Traditional journalism guides the reader through a linear narrative. The online journalist lets readers become participants, as they click their way through a hyperlinked set of pages. Narrative momentum and a strong editorial voice pull a reader through a linear narrative. With interactivity, the online journalist can pre-determine, to a certain extent, the reader/participant's progress through the material, but manifold navigation pathways, branching options, and hyperlinks encourage the reader/participant to continue to explore various narrative threads assembled by the reporter/writer/editor. A web of interlinked pages is also an ideal mechanism to give reader/participants access to a library of source documents and background information that form the foundation of an extensive journalistic investigation.
Readers/participants can respond instantly to material presented by the online journalist; this response can take several forms. Email to the reporter or editor resembles the traditional letter to editor of print publications, but email letters can be published much sooner online than in print. Online journalists can also take advantage of threaded discussions that let readers respond immediately to an article, and to the comments of other readers, in a bulletin board-style discussion that can be accessed at any time. Readers can become participants in the ongoing co-creation of an editorial environment that evolves from the online journalist's original reporting and the initial article. Blogs (short for "Web log", a Web-based journal) make this easy.
Much of the journalism published on the Web and elsewhere online amounts to nothing more than traditional magazine or newspaper articles and graphics, perhaps with some added links to related web sites. By providing an instant, ubiquitous, cheap distribution medium, the Internet adds tremendous value to such articles. Journalists are still experimenting and discovering how best to take advantage of interactivity and hyperlinking to create distinctive works that take advantage of the benefits of the online medium.
The papers from the International Symposium on Online Journalism are a good starting point for undertanding the current state of play in online journalism. The USC AnnenbergOnline Journalism Review also provides good, ongoing coverage.
Q. How has the Internet affected print journalism?
The Internet is a time-saving research resource for journalists and editors, especially for reporters looking for background, if they care to dig and look. You also see a lot of articles, columns, syndicated features now about the Internet in print and broadcast publications.
Q. What influences do online journalists have on their audiences, in comparison to mass media journalists?
While audiences for online journalism remain smaller than the audiences for mass media journalism, online journalists have the same influence on their audiences that mass media journalists have -- by choosing which stories to report; by choosing which facts, quotes, and other story elements to include and which to exclude; by choosing to tell the story from a particular point of view. A crime story told from the point of view of the victim will elicit a different reaction from the same story told from the point of view of the criminal, for example, whether that story is presented in the morning newspaper, on the 6 o'clock TV news, or on the Web. The Web's interactivity and hyperlinking gives the journalist more opportunities to examine multiple points of view in a particular piece than traditional, analog media. The lack of serious space limitations permits online journalists to develop a story more fully and to publish source documents and background material.
Q. How much choice do audiences of online publications have about what news and information they receive? Is it really that different to the information we are fed by the mass media?
Many web sites give their customers the option to receive news and information selected according to individual preferences. But the news and information the customer receives may not be any different from what is already available; I can get a custom view of the news that fits my interests at usatoday.com, perhaps, but it's still the same news everybody else can find at usatoday.com. The big web news sites often draw news reports from wire service reports (Reuters, Associated Press, etc.); newspaper sites use editorial material from the newspaper; TV and radio web sites use news reports from their broadcasts.
Many more points of view are represented on the Web than in traditional mass media, and it is more cost-effective to target special-interest publications. It's quite easy to get to journalistic reports from other countries, from groups not well represented in the mass media (ethnic groups, gays and lesbians, a broad range of sub-culture groups, for example), and it's easy to get news directly from newsmaking organizations (space news from NASA's web site, for example, instead of that same news as reported in the daily newspaper).
One of the great things about the Web is how easy it is for individuals and small groups to publish. I expect that personal journalism will continue to blossom and flourish on the Web, as people use it to tell their stories about what they do in their families, communities, work places, churches, schools, etc.
Q. Will this pressure to turn a profit result in questionable advertising and marketing efforts and a lack of focus on quality journalism?
I don't think the "pressure to turn a profit" will "result in questionable advertising and marketing efforts and a lack of focus on quality journalism", no more than it does in traditional print and broadcast journalism. Web publications that want to publish quality journalism are already doing it, apart from any advertising or marketing or profit questions.
Q. Even the most respectable news site has the potential to send the unwary surfer to a linked site of less reliable editorial standards and sources. Do you think this situation presents a threat to a well respected site's credibility?
Some of the bigger news sites are careful to say clearly that the links go to sites with which they have no relationship and over which they exercise no editorial control. A better practice would be for the writers and editors of the article to cite material from a linked site and put it in context, to say whether or not the material in the linked site is credible or not and why, providing some editorial filter for the sites they link to. Linking to unreliable or incredible sites could be truly confusing, and could have a negative impact on a news site's credibility, if the linked sites are viewed in a frame within the original site and it's not clear which site has editorial control over the material being viewed in the frame.
Q. Will online journalism lead to the demise of some traditional publications?
Perhaps. Some web publications will do a better job of creating profitable relationships with customers than print publications, especially those that do a good job of identifying audiences who are on the Web. Print publications may lose customers to Web publications if they don't find ways to deliver news and information and services to those Web-savvy customers in print as well as on the Web.
Q. How reliable is online information?
It's a mixed bag, and should be treated the same way that professional journalists treat any other information that they find in the course of reporting a story. Good, reliable editing and filtering of information becomes ever more important on the Web, where anybody can publish anything and make it look substantial. Editorial "branding" becomes crucial.
Q. What is the future of online journalism?
Traditional news gathering organizations, publishers, and broadcasters will continue to enlarge their efforts on the Web, and this big money journalism will take advantage of higher Internet bandwidth and new technologies (streaming audio and video, "push", etc.) to recreate the traditional broadcast approach on the Web. Blogs have also become a popular venue for ordinary people to engage in online journalism. Meanwhile, both within those big organizations and outside them, journalists will continue to experiment and discover how best to use the native capabilities of the Web -- hyperlinks, interactivity, personalization, community, threaded discussions, etc. -- to create new, hybrid editorial environments in which readers become "co-creators" along with the journalist, bringing their responses, questions, experience, to add to the story threads that the professional journalist launches.
The Web will continue to enable publications for smaller, more specialized audiences. The ultimate outcome of this trend will be publications for audiences of one, completely personalized according to individual preferences, served out of large editorial databases or assembled on the fly by intelligent agent software that scans the Web for news and information that meet the individual's profile of interests.
Q. How can I develop a career as an online journalist?
I don't know much about the academic route, where you might get a university journalism degree and pursue a job as a journalist at an online publication. This is not the route I followed to my journalism career. Journalism remains a field that is open to newcomers and outsiders -- all you really have to do is write the kinds of articles that publications want to publish.
You can help yourself by learning the basics of journalism. Find and read the books that are currently used in beginning journalism courses, to learn about the basic kinds of articles that journalists produce, and the techniques they use to produce them. Online journalists may also want to learn a few Web basics: how to use the Internet for research (you'll want to learn how to do library research, too, plus basic investigative and reporting techniques); basic HTML coding to produce Web pages; digital audio and video production and related Web programming techniques if you want to add multimedia elements to your online journalism works.
Obviously, you need to develop good, basic writing skills. The best way to do this is to practice writing the kinds of articles you like, and find an editor (or somebody with appropriate editorial skills) to give you feedback and show you how to improve your articles.I also suggest that you learn about the history of journalism in order to appreciate the power and privileges that journalists enjoy, and I strongly recommend that you read classic journalistic works to get a deep understanding of what journalists have done.
Once you've developed an understanding of journalism practice and a basic repetoire of skills, it's time to start work. Here's the process I recommend:
1. Choose the subject material and type of article (feature, news, interview, etc. -- a journalism textbook will show you all the basic types) you want to write.
2. Find publications that publish the kinds of articles (type and subject matter) you want to write.
3. Write some sample articles that you think will fit into this publication's profile. Create a professional-looking Web site of your own where you can publish your sample articles. It's very easy to do this with a blog (short for "Web log", a Web-based journal), if you're lacking Web design and coding skills.
4. Once you've located publications that publish the kind of articles you want to write, identify the editor (or editors) responsible for assigning articles to freelance writers.
5. Send a letter to this editor, introducing yourself and asking if he or she would be interested in giving you story assignments to work on. Contact the editors (by telephone, email, or snail mail) and propose specific story ideas, suggesting articles that you would like to write. Send along copies of your sample articles, and provide the url of your web site where the editor can see your work published on the Web..
6. Continue to find other publications that may be interested in the articles you want to write, identify the editors who assign freelance work, and contact them to see if they'll give you a chance. At the same time, continue to research and write articles that you can publish in your Web site -- you'll be sharpening your journalistic skills while developing a body of work that will demonstrate what you can do.
You will have to be persistent in order to find editors who will give you assignments, but if you persist, and if you develop the ability to research and write the kinds of articles that editors want to publish, eventually you will get work